Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Póumounello(-di-fueio-estrecho)
Pulmonaria angustifolia
Boraginaceae
Àutri noum : Erbo-de-la-courado, Erbo-dóu-poumoun, Póumounello.
Nom en français : Pulmonaire à feuilles étroites.
Descripcioun :Aquesto erbo-de-la-courado trachis dins li pelouso e melouniero dis Aup dessubre 1200 m. Se recounèis l'estiéu à si fueio basalo estrecho e gaire tacado. Li flour soun d'un blu prefouns à la duberturo. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour .
Usanço :Li flour e li fueio dèvon èstre manjadisso cruso o cuecho. Sèmblo agué li mémi prouprieta que Pulmonaria officinalis, planto cultivado, sarié espetouranto e sudourifico (principe di signaturo - li fueio tacado dounon d'èr à un póumoun).
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pulmonaria
Famiho : Boraginaceae
Ordre : Ordre pas nouma
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 16 à 19 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 1200 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à Jun
Liò : Pelouso
- Melouniero
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Pulmonaria angustifolia L., 1753